افتونیوز| در هر جامعه افرادی هستند که بنا به دلایل مختلف ژنتیکی بیماری و یا محیطی دچار نقص عضو شده اند نرخ افراد دارای معلولیت در حال رشد است و این گواه این است که این پدیده بسیار در زندگی امروزه بشر جدی است سال ۱۹۸۱سال جهانی معلولان نام گرفت و در ایران نیز شاهد تحولات جدی و موثری بودیم که آغاز این اقدامات توسط  امیرکبیر شکل گرفت از جمله اقدامات وی برای پیشگیری از ازدیاد معلولان در ایران ایجاد دارالعجزه ها برای نگهداری از معلولان دارای مشکلات مالی سنگ فرش کردن خیابان ها نصب تیرهای چراغ نفتی و گازی که رفت و آمد معلولان را تسهیل می کرد.

"پریا جهانبین" دانش آموخته معماری و فعال در حوزه معلولان در خصوص اهمیت توجه به مسائل معلولان به ویژه نابینایان دارای ایده های مبتکرانه ای است که می‌تواند مبنای سیاست گذاری ها در حوزه مدیریت شهری شود، در این گفت و گو افتونیوز پای صحبت های وی نشسته است.

وی می گوید: کمتر به معماری مربوط به معلولان پرداخته شده و استان کهگیلویه و بویراحمد بواسطه  ازدواج فامیلی و هزینه های گزاف آزمایش های سلامت جنین گران شده ممکن است هر روز به تعداد کودکان معلول افزوده شود، بنابراین باید در خصوص برنامه ریزی انجام داد.

"جهانبین" در خصوص مسائل نابینایان در حوزه مدیریت شهری می گوید: اگرچه شهر چشمانش را بر روی مشکلات نابینایان بسته و یا گاها با چشمان نیمه باز به آنان نگاه کرده اما خودشان بارها به تنهایی در میادین مختلف فرهنگی ورزشی و اجتماعی به دستاوردهای بزرگی رسیده اند، استان ما نیز از این پدیده مستثنی نیست آمار تقریبی تعداد افراد نابینایان استان حدود چهار هزار نفر می باشد، اگرچه طرح های مختلفی به همت مسئولان و فعالان اجتماعی جهت توانمندسازی انجام شده ولی باز هم نیازمند تلاش های بیشتری می باشد شهر مطلوب شهری است که شبکه های شهری اجتماعی فرهنگی و ارتباطی آن برای همه شهروندان از هر طیفی تعریف شده باشد و هیچ کس با هیچ ویژگی خاص خارج از دایره شهر قرار نگیرد متاسفانه طراحان شهری گاهی تصور کرده اند چون نابینایان قدرت بینایی ندارند در طراحی ها به نابینایان توجه نکرده اند مهندسین نباید دنیا را برای نابینایان تاریک تر کنند

وی در خصوص دوری گزینی نابینایان از فضای شهری گفت: نابینایان همانند سایر افراد باید بتوانند علاوه بر حضور مستقل و فعال در جامعه از تسهیلات همگانی بهره مند شوند فضا و مبلمان شهری نباید باعث دوری گزینی افراد با محدودیت های خاص شود معمارانی که اصول طراحی جهانی را دنبال کرده و رعایت می کنند متوجه هستند که نیازهای یک فرد نابینا همانند همه مردم است و باید به آن توجه کرد معماری به عنوان یک هنر و یک علم مسئولیت ایجاد فضاهایی را دارد که نه تنها زیبایی داشته باشد بلکه عملکردی نیز باشد و برای همه اقشار جامعه طراحی شود.

در کشورها و شهرهای توسعه یافته اقدامات بسیاری برای مناسب سازی صورت گرفته است از جمله شهر دالاس امریکا که دارای سیستم اطلاع رسانی صوتی در خیابان و ایستگاه های حمل و نقل عمومی است

ملبورن استرالیا که از حسگرهای لمسی و نمادهای برجسته ای استفاده شده است.

توکیو ژاپن از سنگ های برجسته و نوارهای لمسی برای هدایت استفاده شده و  همچنین آموزش های زیادی برای کارکنان برای  درک بهتر افراد معلول انجام شده

جهانبین در خصوص چالش های نابینایان در حوزه شهری بر این باورست: در طراحی برای نابینایان چالش هایی داریم که معماران و طراحان با آن روبه رو اند  برای مثال چالش شناخت فضا: نابینایان نمی توانند جزئیات بصری رو شناسایی کنند و معمار باید از روش های دیگه مثل حس لامسه و شنوایی برای شناخت فضا استفاده کند.

چالش دوم حرکت در  مسیرهای  ناهموار و  عدم وجود مسیرهای مشخص برای افراد نابینا است. طراح باید از مواد و بافت های مختلفی برای دیوارها و کف پوش ها استفاده کند که به نابینایان کمک شود تا مسیرهای مختلف رو شناسایی کند.

علاوه براین، مشکلات در طراحی باعث ایجاد سانحه برای نابینایان و دیگر افراد جامعه می شود برای مثال عدم وجود مسیرهای پیاده مشخص بعضی پیاده روها فاقد مسیرهای مشخص برای نابینایان هستند که این امر باعث افزایش خطر تصادف با وسایل نقلیه و موانع می شود، مورد دوم عدم وجود نشانه های لمسی در شهر می باشد، در نهایت مورد سوم عدم رعایت استانداردهای ساختمان در بعضی از ساختمان ها و عدم رعایت استانداردهای دسترسی و طراحی برای نابینایان می باشد که همه این ها خطرآفرین هستند. 

افتونیوز: منابع علمی در بحث مدیریت شهری برای کاهش مشکلات نابینایان در سطح شهرها چه پیشنهادی را ارائه کرده است؟

جهانبین: راه های مختلفی در این خصوص می‌توان مورد آزمون قرار داد که در زیر به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.

 ایجاد مسیرهای مشخص و امن مانند  سطوح لمسی و نوارهای راهنما در بحث سطوح لمسی باید  از سطوح متفاوت مثل سنگفرش‌هایی با بافت‌های مختلف برای کمک به تشخیص مسیر استفاده کرد اما در 

نوارهای راهنما باید با نصب نوارهای لمسی و صوتی در مسیرهای عمومی برای نشان‌دادن جهت و مسیریابی استفاده کرد.

استفاده از بلندگوهای عمومی برای اعلام اطلاعات مهم در مورد ایستگاه‌های اتوبوس، مسیرها و خطرات و همچنین استفاده از فناوری‌های نظیر QR کدها که با تلفن‌های همراه خوانده شوند و اطلاعات صوتی ارائه دهند.

علاوه براین  طراحی پلان های ساده از دیگر راهکارهایی است که می‌توان استفاده کرد، در این روش از  طراحی  فضاهای ورزشی و بازی مناسب که از مواد بافت‌دار و نمایان استفاده می کنند.

علاوه بر موارد بالاتر می‌توان  از آموزش و کارآموزی خدمات عمومی در کمک به نابینایان، تشویق نابینایان به مشارکت در فرآیندهای طراحی و تصمیم‌گیری برای فضاسازی شهری و  نصب برچسب های بریل در آسانسور ها استفاده کرد.

افتونیوز: شهری که برای افراد بینا برنامه ریزی نداره و نداشته چطور می‌توان توقع داشت برای نابینایان برنامه ریزی کند؟ آیا این آرمان گرایانه نیست؟

جهانبین: این سوال به یک چالش مهم در برنامه‌ریزی شهری اشاره دارد. واقعیت این است که بسیاری از شهرها حتی برای افراد بینا نیز به طور کامل برنامه‌ریزی نشده‌اند و مشکلاتی مانند ترافیک، آلودگی هوا، و کمبود فضاهای سبز وجود دارد. با این حال، این به معنای آن نیست که نباید برای بهبود شرایط افراد نابینا تلاش کرد، آرمان‌گرایانه بودن یا نبودن این موضوع بستگی به دیدگاه و رویکرد ما دارد. اگرچه ممکن است به نظر برسد که برنامه‌ریزی برای نابینایان در شهری که برای افراد بینا هم به خوبی برنامه‌ریزی نشده، دشوار است، اما این چالش می‌تواند فرصتی برای بهبود کلی زیرساخت‌ها و خدمات شهری باشد.

در نهایت، هر گامی که در جهت بهبود شرایط برای افراد نابینا برداشته شود، می‌تواند به بهبود کلی کیفیت زندگی در شهرها کمک کند.

افتونیوز: در شهری که پیاده رو های متعلق به شهروندان  محل تجمع دست فروشان تبدیل شده و به حقوق شهروندان احترام گذاشته نمیشه چطور میشه انتظار داشت به نابینایان توجه کنند که شاید بصورت  انگشت شمار در خیابان حضور پیدا کنند؟

جهانبین: در شرایطی که مشکلات اقتصادی و مسائل شهری متعددی وجود دارد، تعیین اولویت برای طراحی شهری مناسب برای نابینایان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. با این حال، توجه به نیازهای افراد نابینا و دیگر گروه‌های آسیب‌پذیر باید بخشی از یک رویکرد جامع‌تر برای بهبود کیفیت زندگی در شهرها باشد و دیدگاه ما نباید مرز بندی بین افراد جامعه باشد.

بهبود دسترسی‌پذیری برای نابینایان می‌تواند به بهبود کلی کیفیت زندگی در شهر کمک کند و نشان‌دهنده تعهد به برابری و عدالت اجتماعی باشد.

برخی از اقدامات برای بهبود دسترسی‌پذیری ممکن است هزینه‌های زیادی نداشته باشند و بتوانند به سرعت اجرا شوند، مانند نصب علائم صوتی در تقاطع‌ ها، اگر جامعه و شهر برای همه افراد باشد افراد نابینا به راحتی در جامعه حضور پیدا میکنند و مصرف کننده نیستن و همین به نفع اقتصاد جامعه است.