اهمیت و جایگاه عزادارای سالار شهیدان حضرت امام‌حسین(ع) در جامعه مسلمان ایران برهیچ کس پوشیده نیست. امام حسین(ع) به عنوان یکی از پیشوایان دینی الگویی موثر و بی بدیل در شکل گیری بسیاری از رویدادهای تاریخی و سیاسی کشورمان به شمار می آید .تحلیل و تبیین فرهنگ دینی،مذهبی، اجتماعی و سیاسی جامعه ایران بدون پرداختن به حادثه کربلا و مکتب عاشورا کامل نیست. نخست اینکه فرهنگ عاشورا و عزاداری ایام محرم ریشه در تاریخ و فرهنگ مردم ایران زمین دارد و به رغم آمد و رفت پادشاهان، حکومت‌ها و سلسله‌های مختلف با رویکردها و دیدگاه‌های اعتقادی متنوع، این فرهنگ هماره استوار و پررنگ‌تر از گذشته حفظ شده واز فروغ آن کاسته نشده است. آنچه عاشورا را در طول قرن‌های مختلف زنده نگه داشته، اعتقاد و باور قلبی مردم، خودجوش و مردمی بودن مراسم بزرگداشت آن، مشارکت عمومی و تلفیق جنبه های عقلانی حادثه عاشورا با نمادهای احساسی و عاطفی و ... بوده است. شوربختانه در دو دهه گذشته دخالت های تاملی در این مسیر رخ داده که نمی‌تواند پیامدهای مطلوبی به دنبال داشته باشد. از سویی ورود مداحان و سخنرانان ایام سوگواری سالار شهیدان در موضع گیری‌های سیاسی و منازعات جناحی به عنوان یک آسیب جدی مطرح شده است. عزادارانی که آموخته بودند در مراسم عزاداری مرام، مسلک و شیوه عملی و نظری امام‌حسین(ع) را فرا بگیرند، به صورت کاملا گزینشی مورد استفاده ابزاری برخی جریان‌های خاص قرار گرفته اند. هنوز فراموش نکردیم در برخی انتخابات طرافداران یک جناح را در ارودگاه امام‌حسین(ع) و رقبای خود را در اردوگاه یزیدیان قلمداد می‌کردنند. آسیب مهم دیگر در این حوزه، خلق بدعت ها، سروده‌ها، موسیقی ها، رفتارها و شکل های عجیب و غریب درمراسم عزاداری هست که در بسیاری موارد نه تنها در شان عزاداری امام حسین(ع) نیست، در پاره ای موارد وهن مقام شیعیان و عزاداران نیز به شمار می‌آید. گرچه تلفیق شعور حسینی با شور در جذب جوانان موثر است ولی رعایت حدود و ثغور آن نیز باید مدنظر متولیان قرار گیرد. همچنین در کنار توجه به جنبه های شور و احساس مراسم عزاداری، تقویت سطح دانش و آگاهی جامعه نسبت به حادثه عظیم عاشورا و مبانی اعتقادی و سیره نظری و سیاسی امام حسین(ع) نیز در دستور کار قرار گیرد. در سال‌های گذشته به رغم رشد تجهیزات و ملزومات عزاداری حسینیه ها، تکایا و هیهات عزاداری از قبیل طبل، دهل، علم و ...، آشنایی و شناخت نسل جوان با مسئله عاشورا کمتر شده است.

*سرمقاله همدلی