مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های مخاطبین افتونیوز است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. می توانید با ارسال یادداشت خود، این مطلب را تأیید یا نقد کنید. (نقدی به اظهارات احد جمالی معاونت سیاسی امنیتی استانداری در باب آسیب های اجتماعی ) اظهارات احدجمالی معاونت سیاسی و امنیتی استانداری استان ک.ب در رابطه با آسیب های اجتماعی  دارای نکات تامل برانگیزی بود که در این مجال به نقد و تحلیل آنها خواهیم پرداخت. آقای جمالی علت خودکشی در میان زنان دیشموک را تضعیف باور های دینی دانسته که در ابتدا باید گفت صحت این ادعا نیازمند پژوهش اجتماعی با روش های پدیدارشناختی مداخله گرانه و همراه و همچنین تحقیق پیمایشی  با دقت علمی بالاست زیراکه در حوزه اجتماعی بیان  هر گزاره و ادعایی نیازمند پشتوانه های پژوهشی است. نکته دیگر اینکه، قبل از هر پژوهشی،  بر بنیاد یک پیش فرض تجربی_شناختی مبرهن ست منطقه دیشموک به دلیل جداافتادگی جغرافیایی و  بافت سنتی  و مذهبی همچنان دست نخورده مانده است و  استدلال ضعف باور های دینی و دین گریزی نمیتواند در این منطقه قابلیت پذیرش علمی داشته باشد. چناچه اغلب پژوهش ملی و سطح استانی نشان داده اند که  رابطه معکوسی و معناداری  میان دین گریزی با بافت های سنتی و روستاها وجود دارد و هر اندازه جامعه دارای بافت های فرهنگی  سنتی تر باشد قائدتا ضعف عقاید دینی نیز در آنها کمتر دیده میشود. البته این استدلال لزوما به این معنا نیست که در بافت های غیرسنتی و شهرنشین دین گریزی بیشتر است بلکه شاید متغیرهای مداخله گر دیگری در این میان اثرگذار باشند جناب جمالی در بخش دیگری از مباحث خود اظهار کرده اند :  "زندگی عشیره ای برخوردهای هیجانی و احساسی به همراه دارد و متاسفانه به دلیل مطالبه گری و قبل از تصمیم درست، بواسطه فکر منحرف آسیب های جبران ناپذیری به جای می گذارد "  در رد گزاره مطرح شده نیز میتوان گفت جوامع عشیره ای به دلیل وجود همبستگی های اجتماعی و نوعی نظارت و کنترل نهادهای اجتماعی مانند خانواده و طایفه همواره پایین ترین نرخ آسیب های اجتماعی را دارا می باشند. راهکار آقای جمالی برای حل آسیب های اجتماعی نیز قابل تامل ست. ایشان  فرهنگ سازی و آموزش را راه حل  کاهش  آسیب های اجتماعی عنوان کرده اند  اما با کمی دقت نظر روشن می شود  با توجه به جمعیت بالای دانش آموخته  و همچنین برگزاری کارگاه ها و دوره های آموزشی متعدد در حوزه آسیب های اجتماعی بنظر میرسد که  این دست راهکارها نیز دیگر چاره ساز نیست. ایشان رویکرد رسانه ها در واکنش به آسیب های اجتماعی را نوعی سیاه نمایی قلمداد کرده اند که سبب گسترش این آسیب ها شده است. این ادعا نیز محل تردید است و چندان دارای پشتوانه علمی نمی باشد. مطالعات نشان داده رسانه و آگاهی رسانه ای همواره سبب نوعی  شناخت نسبت به مسائل اجتماعی و محیط پیرامون گشته است و بی هیچ وجه توجیه پذیر نیست که بپذیریم  افرادی  صرفا  تحت تاثیر اخبار منتشر شده در رسانه ها دست به خودکشی بزنند حتی اگر این استدلال را بپذیریم فرد پیش از هر چیز  تحت تاثیر نوعی فشار اجتماعی  قرار داشته است و عامل خودکشی انتشار اخبار در رسانه ها نیست.  چناچه همه مستندات علمی نشانگر این ست که پنهان نگه داشتن آسیب های اجتماعی و منتشر نشدن اخبار آنها باعث شده آسیب های اجتماعی مساله زا تلقی نشده و ضرورت بررسی و حل آنها توسط جامعه و حوزه سیاست گذاری درک نشود. واقعیت این ست که میان «سیاست‌های رفاهی» و «نرخ آسیب های اجتماعی » همبستگی قابل توجهی در سطح جهانی وجود دارد. سیاست‌های رفاهی در استان ک.ب به معنای عام منطقه و دیشموک بصورت خاص تاکنون چندان  مورد توجه نبوده است. با نگاهی به آمارهای خودکشی مشاهده میشود نرخ خودکشی ها در استان های ایلام، کرمانشاه، لرستان، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد و بخش هایی از همدان که مناطق زاگرس نشین محسوب می شوند براساس تعداد نفر در ۱۰۰ هزار نفر به مراتب بالاتر از نرخ جهانی است. نرخ خودکش در برخی از این مناطق  بین از ۵۰ تا ۷۰ مورد در ۱۰۰ هزار نفر عنوان میشود، در حالی که میانگین کشوری ۸نفر به ازای هر ۱۰۰هزارنفر می باشد. بر اساس شاخص های توسعه ای استان های غرب و جنوب غرب کشور طی سه دهه اخیر پایین ترین سطوح توسعه یافتگی فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و… را تجربه کرده اند ( استان ما را نیز شامل می شود) یعنی در عین تجربه سطحی از توسعه در این اجتماعات، توسعه نیافتگی های دیگری نیز همچنان در این مناطق در جریان ست و توسعه متوازن و همه جانبه تاکنون  محقق نشده است. شاخص های توسعه رفاه اقتصادی و اجتماعی در این مناطق به گونه ای نیست که مردم این مناطق به دلیل فقر و بیکاری از آسیب های اجتماعی مانند خودکشی مصون بمانند. البته بر خلاف نظرگاه آقای جمالی میان نرخ بالای خودکشی در منطقه دیشموک و زیست سنتی و خرده فرهنگ های محلی در این منطقه میتوان رابطه معنادار و مثبتی مشاهده کرد مطالعات نشان داده همبستگی سنتی در اجتماعات مانند دیشموک سبب نظارت اجتماعی شدید جامعه بر افراد میشود و در صورت کج رویی فرد از اینگونه خرده فرهنگ ها برچسب و انگ اجتماعی خورده و از امتیاز و پاداش های اجتماعی محروم خواهد شد. در پایان پرواضح ست که گزاره های مطرح شده توسط نگارنده در حد یک فرضیه می باشند و نیز به آزمون در مقابل پژوهش های علمی دارند و تا صحت آنها نمیتوان در این رابطه نظر قطعی داد. تجربه نشان داده است مسائل اجتماعی هر زمان با عینکی اجتماعی و فرهنگی دیده شوند میتوان به حل آنها امیدوار بود اما هر گاه با عینک سیاسی امنیتی به مسائل دیده شود مسائل نه تنها حل نشده بلکه دچار پیچیدگی های دیگری نیز خواهند شد. صیاد خردمند