سفلی هراسی که از ترکیب دو واژه سفلی که در لغت نامه معین با عنوان پایین تعبیر شده است و اشاره دارد به تقسیم بندی ای که در اوایل قرن حاضر در بویراحمد شکل گرفت و بویراحمد به سه قسمت علیا ، سفلی و بویراحمد گرمسیر تقسیم شد. هراسی (فوبیا) کلمه یونانی که به معنای ترس است. فوبیا(phobia)در زبان انگلیسی برای ساختن اسامی با مفهوم" ترس از .." یا "نفرت از .." به کار می رود. سفلی هراسی مفهومی آکادمیک و دریافته از آنچه در تحلیل های روزمره ای که برخی عامدانه و عده ای جاهلانه در بین مردم بویراحمد در تشدید احساس تنفر نسبت به منطقه ای یا قومی انجام می دهند ، است.سفلی هراسی اصطلاحیست که عده ای عامدانه و مغرضانه در جهت ایجاد تنفر قومی و منطقه ای باب کرده اند.سوالی که اینجا مطرح می شود این است که آیا سفلی هراسی واقعا موضوعیت تاریخی و جامعه شناختی دارد؟ بویراحمد یکپارچه و مقتدری که کریم خان بهادر السلطنه ایجاد کرده بعد از مرگش به علت متعدد شدن مراکز قدرت و اختلافات به وجود آمده باعث گشت که بویراحمد در دهه های بعد از آن به سه قسمت بویراحمد گرمسیر،بویراحمد سفلی و بویراحمد علیا تقسیم شود.که این خود در contextیا زمینه بویراحمد پیشا مدرن با توجه به ساختار اقتصادی و بستر جامعه شناختی اش طبیعی بود. زیر ساختار یا اقتصاد بویراحمد پیشا مدرن مبتنی بر کشاورزی سنتی و دامداری بود که گاها به نام اقتصاد شبانی هم نامیده می شود.زمین مناسب و سرحدات کافی اهمیت زیادی در در این نوع اقتصاد داشت و همین خود باعث ایجاد تنش میان ایلات و عشایر میگشت که گاهی به درگیری های خونین منجر میشد . این درگیری ها از نظر جامعه شناختی و روانشاختی می توانست منجر به حس انتقام جویی ، تنفر و غارت هم دیگر شود که می شد و کاملا در محیط سنتی و زمینه آن قابل پیش بینی بود. تقسیم بویراحمد به سه قسمت گاها منجر به درگیری های بین آنها میشد که البته بویراحمد گرمسیر به علت دور بودن ، وسعت و جمعیت کمتر ،حاشیه ای تر بود .علی رغم تقابلاتی که بین سفلی و علیا در اوایل تقسیم بندی شکل گرفت آنها تعاملات فراوان تری داشتند از جمله همکاری در درگیری های تنگ تامرادی،سرکوب شیخ خزعل ،جنگ سمیرم و جنگ گجستان و.. فارغ از هرگونه ارزش گذاری و تحلیل جامعه شناختی، این جنگ ها نمونه های از تعاملات و همکاری های سفلی و علیا بوده است و اینها نشان میدهد در تاریخ بویراحمد بیش از آنچه سفلی و علیا در تقابل باشند در حال تعامل با هم بودند. از نظر جامعه شناختی ایل بزرگ بویراحمد دارای ریشه های نژادی گاها مشترک و فرهنگ(اسطوره ها،زبان،رسم ها و رسومات) مشترک و اشتراکات فراوان دیگر هست و اختلافات بسیار جزئی بوده و تنها مربوط به مکان های مختلف جغرافیایی بوده است. اصلاحات ارضی باعث کم شدن قدرت اقتصادی زمین داران بزرگ و ایجاد درگیری های بین ایل بویراحمد و حکومت پهلوی دوم شد. آن درگیری باعث اعطای فرمانداری کل و تاسیس استان ک.ب با مرکزیت یاسوج شد. پس از آن و البته دهه های بعد از آن بود که مهاجرت ها به شهر یاسوج شدت یافت و به تعبیر آنتونی گیدنز سبب از جا کندگی شدند.شهر یاسوج محل گرد هم آمدن ایل بزرگ بویراحمد و مردمان دیگر مناطق بود که باعث ایجاد کنش ها و تعاملات در سطحی بالا بود.از نظر جامعه شناختی کسانی که از مکانی به مکان دیگر مهاجرت می کنند سالها زمان می برد تا با مردم بومی آن منطقه سازگاری پیدا کنند ولی چون مردم بویراحمد علیا و سفلی هم از نظر تاریخی و هم جامعه شناختی اشتراکات فراوانی داشتند خیلی زود قابلیت هضم شدن در هم را داشتند و دارند.البته دلایلی چند باعث شد که عده ای بر اختلافات و دیگری هراسی دامن بزنند. مهم ترین و اصلی ترین دلیلِ دیگری(سفلی) هراسی در دوران جدید تصاحب مناصب جدید قدرت و منفعت های اقتصادی حاصل از آن می باشد و برای حصول به این هدف به اختلافات در زمان مناسب دامن می زنند و مردم را از هم می ترسانند.دیگریِ ای که وقتی با من است نرمال وقتی مطالبه گر میشود عامل آنومی یا نابهنجاری میشود. سیاست های ماکیاولیستی و ارائه چهره ترسناک از دیگریِ سیاست ،ناسیاسیونی قوم گرا که امروز مسیر توسعه بویراحمد بزرگ را با ناهمنوایی و ناسازگاری مختل کرده اند همه برای تصاحب قدرت به این اختلافات دامن می زنند. تعبیر پرویز پیران جامعه شناس،مهاجران برای کار بهتر و نان بیشتر مهاجرت می کنند پس مهاجرت گریز ناپذیر و تصمیمی معقولانه هست .مهاجران به طور کلی از وضعیت اقتصادی خوبی برخودار نیستند و اغلب در حاشیه شهرها زندگی می کنند که دارای مشاغل رده پایین و موقتی هستند.حاشیه شهرها بنا دلایلی فراوان دارای امکانات بسیار پایین آموزشی ،بهداشتی و نرخ بسیار بالای بیکاری هست و همین خود باعث ایجاد بحران های اجتماعی فراوانی از قبیل نزاع خیابانی ،اعتیاد و بحران های دیگر می شود.که البته خود حاصل سیاست غلط سیاسی و اقتصادی و توزیع ناعادلانه امکانات می باشد .در شهر یاسوج از آنجایی که اغلب مهاجران از بویراحمد سفلی هستند و در حاشیه نامناسب شهر سکنی گزیده اند و امکانات شهری هم ناعادلانه توزیع شده اند باعث شده عده ای مردم را از دیگری بترسانند و سفلی هراسی را تئوریزه کنند. ایل بویراحمد از بعد تاریخی ،تاریخی مشترک و از بعد جامعه شناختی اشتراکات فراوان و در زیست بوم مشترکی هم زیست می کنند. در هم تنیده و وابسته اند اختلافات بسیار جزئی، گذرا ،موقتی و تاریخی بوده اند. (مطلب منتشر شده نظر نویسنده است و انتشار آن در سایت افتونیوز به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نمی‌باشد)