افتونیوز _ با وقوع آتش سوزی و بسیج همه امکانات، این حادثه تا حدودی کنترل شد. مقوله ای که بارها در سال های اخیر تکرار و عمدتا نیز عامل انسانی، دلیل غالب این رویدادها اعلام شده است. اما آنچه که امروز بیشتر اهمیت آن ثابت شده است مقوله پیشگیری از این اتفاقی است که هر بار هزاران هکتار از طلای سبز کشور را به کام نابودی می کشاند. یکی از کارشناسان می گوید: بخش زیادی از این آتش سوزی ها عامل انسانی دارد که برخی از آن ها نیز به علت تعارض میان افراد محلی و برخی دستگاه های دولتی به وقوع می پیوندد. در مواردی شاهد بوده ایم که شکارچی محلی و یا یک شکارچی که از محلی دیگر به منطقه آمده است این آتش سوزی را به صورت عمدی ایجاد می کند. وی افزود:از سوی دیگر کشاورزان نیز ممکن است برای از بین بردن بقایا و ضایعات موجود در زمین اقدام به آتش زدن آن ها کنند که این قبیل آتش زدن ها بعضا به مراتع و جنگل های اطراف سرایت می کند. حتی گاهی تداخل زمین ها با جنگل ها نیز منجر به آتش سوزی می شود به گفته کارشناسان و فعالان محیط زیست، اصولا ۹۰ درصد آتش‌سوزی‌ها به خاطر عوامل انسانی رخ می دهند و فقط ۱۰ درصد آن‌ها منشأ طبیعی مانند وقوع رعد و برق دارند. از آن ۹۰ درصدی که با عوامل انسانی رخ می‌دهند، ۱۸ درصد به صورت عمدی اتفاق می‌افتند که انگیزه‌هایی نظیر تولید زغال، تلاش برای تغییر کاربری‌ها یا فراری دادن حیوانات و شکارها باعث می‌شود، عده‌ای دست به این کار بزنند. در خصوص درصد موارد غیرعمدی هم اساسا پای سهل‌انگاری شهروندانی در میان است که برای تفریح در مراتع و جنگل ها حاضر می شوند. شیشه‌هایی که در طبیعت رها می شود، در فصل گرما بر اثر شدت نور خورشید به عاملی برای آتش گرفتن جنگل ها تبدیل خواهد شد. آتش‌هایی که برای طبخ غذا روشن می‌شود، اگر درست پس از ترک محل خاموش نشود می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به طبیعت وارد کند. همچنین انداختن ته سیگار به‌صورت روشن می‌تواند باعث آتش سوزی شود. ضمنا باید در نظر بگیریم که امسال وضعیت بارش‌ها بسیار خوب بوده و همین مسئله سبب شده است که پوشش گیاهی زیادی روییده شود و حالا با گرم شدن هوا و خشک شدن آن ها مستعد آتش‌ گرفتن هستند. تجربه موفق نیروهای داوطلب تجربه سالهای اخیر به خوبی نشان می دهد که گروه های داوطلب و مردم محلی در اطفای حریق جنگل ها موفق تر عمل کرده اند. این امر به آن علت است که دستگاه های دولتی در راستای هماهنگی و انجام سیر اداری زمان زیادی را هدر می دهند و با محدودیت نیروی انسانی مواجه هستند. نیروهای مردمی و گروه های داوطلب در کنار نیروهای مسلح و متولیان امر می تواند در جلوگیری از این اتفاق بسیار موثر باشد اما قطعا راه حل بخشی نمی تواند  گره ای باز کند و باید به دنبال رویکرد کلان برای مهار این حوادث باشیم. مردم و استفاده از پتانسیل آن ها قطعا یکی از ستون های این رویکرد کلان است. در عرصه پیشگیری از وقوع آتش سوزی می‌توان با احداث آتش بر تا حدود زیادی از سرایت آتش به جنگل‌ها پیشگیری کرد. از سوی دیگر باید آگاه کردن مردم نیز باید در دستور کار قرار گیرد. زمانی که اعلام می شود غالب آتش سوزی ها در جنگل ها منشا انسانی دارد قطعا با آگاه کردن مردم می توان مانع بروز ۹۰ درصد این حوادث شد. بی اعتمادی و تعارض منافع تعارض منافع و ایجاد بی اعتمادی میان مردم و نهادهای محافظ منابع طبیعی که به وجود آمده ریشه دار و قدیمی است. از بین رفتن این بی اعتمادی نیز تا حدود زیادی این معضل را حل خواهد کرد و به نظر می رسد این امر در کوتاه مدت قابل حل نخواهد بود. این تعارض میان مردم و دستگاه های دولتی باید به هر شکل ممکن حل شود، در غیر این صورت همچنان شاهد آتش سوزی خواهیم بود. می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب مخربین منابع طبیعی را به حافظین منابع طبیعی تبدیل کرد. متاسفانه امروزه دستگاه های دولتی مردم را در این عرصه به کار نگرفته‌اند. آنچه که مشخص است ظرفیت‌های مردمی در هیچ عرصه ای در کشور مورد استفاده قرار نمی گیرد تا جایی که در همین مسئله افرادی که به صورت داوطلبانه اقدام به اطفای حریق جنگل ها کرده و دچار آسیب شوند مشمول هزینه های بیمه و درمان شناخته نمی شوند. ظرفیت هایی که طبق گفته متخصصین ستون اصلی مقابله با آتش سوزی در جنگل ها هستند. در این میان مردم نقش اساسی را ایفا می کنند و با کمک آن ها و در صورتی که به توصیه ها عمل کنند می توانیم تا حد زیادی این آتش سوزی ها را کاهش دهیم. متاسفانه در این عرصه امکان تجهیز افراد داوطلب و گروه های مردمی به واسطه محدودیت هایی، وجود نداشت. لایحه حمایت از این افراد نیز در قانون قرار داده نشد و به همین دلیل امکان حمایت از آن ها وجود ندارد واگر دچار حادثه شوند ممکن است هیچ کمکی به آن ها نشود. گروه های مردمی که خالصانه در این عرصه گام بر می دارند. لزوم تقویت زیر ساخت ها با توجه به آن چه پیش از این نوشتیم، مشخص است که این آتش سوزی‌ها معمولا عمدی نبوده و سال هاست که به دلایلی از جمله گرم شدن زمین در حال رخ دادن است که نیاز به آماده سازی و فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب از جمله پایگاه‌های آتش نشانی هوایی برای مقابله با این حوادث را نشان می‌دهد. در غیر این صورت هر سال باید شاهد خاکستر شدن میلیارد‌ها دلار ثروت ملی در جنگل‌ها باشیم که افزون بر آن لطمه‌های بزرگ تری برای طولانی مدت به کشور وارد خواهد کرد. علاوه بر این، تقویت سازمان‌های مردم نهاد و تهیه نقشه‌های مناطق مستعد توسط این سازمان‌ها و تدوین راه حل عملی برای مقابله با آتش‌سوزی در منطقه خود از جمله این موارد است. نیاز است که این سازمان‌ها شروع به آموزش و آگاهی‌دادن به گردشگران و به‌ویژه روستاییان و عشایر منطقه خود کنند و کشاورزان و دامداران را از تبعات آتش‌زدن زمین‌های خود و چرای دام بدون ضابطه در منطقه آگاه کنند و در مقابل آن راه‌حل‌های نوین و جایگزین علمی ارائه دهند. این سازمان‌های مردم نهاد همچنین می‌توانند برای مناطق مستعد آتش‌سوزی قوانین جدید و سختگیرانه‌ای تدوین کنند و در آموزش و اجرای این قوانین کوشا باشند. از دیگر اقداماتی که می‌توان برای مقابله با وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع مدنظر قرار داد، به رسمیت شناختن گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در برنامه‌ریزی‌های مدیریتی و کلان کشور است، در این صورت نیاز است که هر چه سریع‌تر اقدامات سازگاری و تاب‌آوری برای تغییر اقلیم برنامه‌ریزی شود