«سعید محمدحسینی» مدیرکل اسبق امور روستایی استانداری کهگیلویه و بویراحمد در یادداشتی به نتایج عدم تخصص گرایی و قوم گرایی در انتخابات شورای شهر پرداخته است.

آقای محمدحسینی که دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی عمران است با نگاهی تخصصی این موضوع را تحلیل کرده است.

متن کامل این یادداشت در پی می آید:

فقدان دید راهبردی و روزمرگی از نتایج عدم تخصص‌گرایی و پدیده قوم گرایی در شوراهای اسلامی شهر و روستا است.

شهروند خوب، پایه گذار شهر خوب/ شهر خوب ساختنی است نه یافتنی

در موقعیت کنونی در اکثر شهرهای کشور فقدان دید راهبردی و چشم‌انداز مشخص برای شهر و روزمرگی ازجمله نتایج فقدان تخصص گرایی در شوراهای شهر کشورمان است.

موضوع تخصص گرایی در انتخابات شوراهای اسلامی برای اکثریت شهروندان با یک اشتباه محاسباتی همراه است که در انتخاب افراد برای شوراهای اسلامی شهر که یک کار کاملاً تخصصی است، افراد غیرمتخصص را انتخاب می‌کنند و زمانی که مردم، شورای شهر را یک شورای شهر تخصص محور ندانند وضعیت همین‌گونه خواهد بود که مشاهده می‌کنیم. تا وقتی که موضوع تخصص گرایی نباشد، زیان چنین انتخابی در 4 سال خودش را نشان خواهد داد، هر کسی "متخصص" واقعی باشد، "تعهد" جزو مکنونات قلبی او است با توجه به ضرورت حضور همزمان تعهد و تخصص، اگر کسی "متخصص" واقعی باشد، "تعهد" به نظام اسلامی، اخلاق، قانون اساسی و ... جزو مکنونات قلبی طرف است تخصص گرایی در حوزه عمل‌گرایی بسیار قوی‌تر از تعهد است تخصص گرایی در حوزه عمل‌گرایی بسیار قوی‌تر از تعهد است؛معمولاً هر فردی که متخصص باشد، متعهد نیز است و کمتر پیش می‌آید افراد متخصص در بحث‌های کارشناسی موضوعات حاشیه‌ای مطرح و سنگ‌اندازی کنند.

اما پدیده شوم قوم گرایی:

یکی از مهمترین دلایل عدم موفقیت شوراها و به تبع آن ناکارآمدی شهرداری ها، بحث قوم گرایی است. در ایران با وجود پذیرش فرهنگ سیاسی مدرن هنوز عناصری از فرهنگ سیاسی سنتی حفظ شده و از جمله این عناصر نظام طایفه ای و قبیله ای است که مشخصاً در مناطق مختلف کشور رواج دارد. این عناصر از نظر نظریه پردازان، عقب ماندگی توسعه ی مناطق و شهرها را در پی دارد. به اذعان متخصصین انسانی، رقابت های قومی و منطقه ای در شهرها و مناطقی با تنوع فرهنگی، قومی، مذهبی، زبانی و حتی گویشی یکی از عوامل مهم عدم توسعه این مناطق بوده و به واگرایی فرهنگی، قومی، زبانی و مذهبی آنها دامن زده است، به نحوی که برخی معتقدند که طایفه و قوم گرایی در توسعه شهرها و مناطق مذکور، تاکنون به عنوان یک آفت مهلک و مانع توسعه عمل نموده است و پیامدهای منفی بسیار مخرب برای پدیده طایفه گرایی در توسعه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نمود پیدا می کند. تشدید احساسات و عواطف طایفه ای همبستگی اجتماعی میان اعضای یک جامعه را تضعیف می کند و همبستگی جای خود را به تفرقه، کشمکش، تخریب سرمایه، اتلاف وقت و … می دهد. در نتیجه سرمایه اجتماعی فرسوده و نابود شده و سطح اعتماد ملی و منطقه ای را به اعتماد درون گروهی و طایفه ای تقلیل داده و نوآوری و توسعه را در جامعه کند کرده و از بین می برد.

همگی نبز بر این امر واقفیم که در انتخابات شوراها، تجربه، تخصص، دلسوزی، ایمان مداری، راستی و صداقت، انگیزه، مهارت و خلاقیت، مردم سالاری و … را فدای آفت قوم و قوم گرایی می کنند. که در نهایت آثار آن را می توان در عدم مشارکت شهروندان در امور شهری، ساخت و ساز های غیر استاندارد، عدم توسعه حمل و نقل شهری، عدم توسعه شهرها در پیشبرد برنامه های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی و رفاهی، مشکلات فرهنگی، آسایش و زیبایی شهری، عدم پاسخگو بودن شوراها به نیازهای شهروندان، عدم خلاقیت و تفکر برای درآمد زایی شهر و متکی بودن به عوارض و … مشاهده کرد. که نتیجتاً این عوامل زمینه های پسرفت توسعه و خروج سرمایه های مالی و انسانی را فراهم می کنند و سبب می شود این شهرها نسبت به دیگر شهرها و مناطق که انتخاب شوراها منوط به پدیده شوم قوم گرایی نیست باز بمانند.

امروزه اکثر ماها در فضاهای مجازی که در دسترس همه افراد هست، نسبت به عقب ماندگی و مشکلات و معضلات محل سکونتمان واکنش نشان می دهیم و به وضعیت اسف بار شهر و محل سکونتمان ابزار تأسف میکنیم و همه به دنبال شهر ایده آل هستیم. در صورتی که این شهر به خودی خود شکل و نمود پیدا نخواهد کرد. بدون شک قشرنخبگان، اسباب رسانه، مدیران فضاهای مجازی، افراد تحصیل کرده، افراد با جایگاه منزلت اجتماعی بالا و … می توانند با یاری و مشارکت هم زمینه های تقویت افراد متخصص، دلسوز، باایمان، توانا، دارای فکر و اندیشه خلاق و .. را فراهم کنند و برای انتخابات پیش رو این افراد را حمایت کنند و تعصب های قومی و قبیله ای که بر انتخابات شوراها سایه انداخته، تضعیف و جهت هر چه بیشتر توسعه شهرها و برون رفت از این مشکلات و معضلات شهری تلاش کنند. بنابراین برای رهایی از معضلات شوم طایفه گرایی قشر فرهیخته و تحصیل کرده استان رسالت بزرگی بر دوش دارد و باید با حمایت و معرفی افراد متخصص و توانمند به مردم و روشنگری در موارد عواقب شوم قوم گرایی و پسرفت های حاصل از آن توده مردم را آگاه نماییم.

فرهیختگان جامعه در زمینه انتخابات شورا حتی باید پا را فراتر گذاشته و با افراد توانمند و متخصصی که قصد ورود به انتخابات شورا را ندارند وارد مذاکره شوند و از آنها تقاضای حضور در انتخابات شورا را داشته باشند تا با معرفی و حمایت آنها و شناساندنشان به مردم شاهد انتخابات شورای شهر توانمند و متخصص برای رشد و توسعه شهرهای استان باشیم. نتیجه انتخابات شورا شهر اگر بر پایه قوم گرایی و عدم شایسته سالاری پیش رود شاهد انتخاب افراد ناکارآمد و غیر متخصص خواهیم بود که نتیجه آن بی انگیزه شدن نیروی انسانی متخصص و توانمند شهر برای توسعه منطقه و مهاجرت آنها به شهرها و استان های توسعه یافته تر و پسرفت بیش از پیش منطقه و شهرهای استان خواهد بود. بنابراین اگر دلسوز شهر و استان هستیم و اگر از وضعیت توسعه و پیشرفت شهر و منقطه ی خود انتقاد داریم. پس همت کنیم. بیاییم نظام شایسته سالاری را جایگزین تفکر سنتی قوم گرایی کنیم چرا که در نظام شایسته سالار بهترین افراد در بهترین جایگاه با بالاترین بازده کار انجام می دهند.

به امید روزی که شایسته سالاری، تخصص گرایی و توانمندی به جای پدیده شوم قوم گرایی گسترش و همه گیر شود. این آرزو دور از دسترس نیست.