نوشتن درباره احمد مسجدجامعی کاری است سهل و ممتنع. کمتر کسی است که از تاثیرگذاری در حوزه‌های اجرایی و سیاست‌گذاری‌های کلان گرفته تا فرهنگ‌سازی و ادب و نوآوری‌ها و ریشه‌های خانوادگی، با ایشان آشنایی نداشته باشد. اما خالی از لطف نیست که تکرار کنیم، ایشان که به تهرانی بودن و فرهنگی بودن شهره هستند و به محض شنیدن این دو واژه از اولین نام‌هایی هستند که به ذهن هر ایرانی می‌رسند، در حوزه‌های دیگر هم چنان پررنگ بوده‌اند که محدود کردن ایشان به این دو واژه، ظلمی در حق ایشان است.احمد مسجدجامعی با حضور در نهادهای مختلف اجرایی و سیاست‌گذاری از ابتدای انقلاب تاکنون همواره و بی‌وقفه برای اعتلای نام کشور عزیزمان تلاش کرده‌اند. چه آن زمانی که با حضور در تدوین اولین قانون شوراهای شهر و روستا فعالیت داشتند، چه در شورای فرهنگ عمومی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و چه همراهی ده‌ساله‌ای که با شوراها داشته‌اند و همواره بر پررنگ‌تر شدن نقش مردم در تصمیم‌گیری برای تمام امورشان تاکید داشته‌اند. این‌که ایشان در تمام این سال‌ها با ابتکارات خاص خودشان، حرکت‌هایی ماندگار را شروع کرده‌اند نیز نشان از توان اجرایی بالای ایشان دارد. نکته‌ای دیگر در مورد ایشان که نباید از نظر دور بماند این است که ایشان بر خلاف بسیاری از مدیران، همواره ابتدا نظریه‌ای در ذهن می‌پرورانند و بعد گام به مرحله پیوند زدن آن نظریه با عمل می‌گذارند. کمتر فعالیتی از ایشان می‌توان یافت که نظریه‌ای در پس آن نباشد و همواره در نظر و عمل به اعتماد به مردم، ایمان به توان آنها و واگذاری امور به ایشان پرداخته‌اند.با بررسی تجربه باارزش و ده‌ساله ایشان در شورای شهر هم همین مسیر را می‌توان مشاهده کرد. چه آن زمان که در کسوت ریاست کمیسیون فرهنگی مشغول به کار بودند و با رویکردی فرهنگ‌پایه، برنامه‌محور، پژوهش‌محور و با ارتباط با اهالی فرهنگ و رسانه تلاش برای جلب توجه و نظر شهروندان به روح شهر و کرامت انسانی شهروندان داشتند و چه زمانی که در کسوت ریاست ستاد هماهنگی و اجرایی شورایاری‌ها، با ایجاد ساختارهایی نو، برگزاری انتخابات شورایاری‌ها در شرایطی سخت و همراه با مخالفت‌ها و سنگ‌اندازی‌های فراوان، باز کردن راه ارتباط شورایاران و شورای شهر با وارد کردن آنها به صحن شورا و بسیاری فعالیت‌های دیگر، چنان به تثبیت این نهاد مردمی پرداختند که امروز کمتر کسی است که بتواند به‌راحتی در مخالفت بنیادی با آنها صحبتی داشته باشد، اتفاقی که در آن سال‌ها به کرات مشاهده می‌شد.تهران‌گردی‌های مسجدجامعی نیز نقطه درخشان دیگری در کارنامه ایشان هستند.

هر چند در بازه‌هایی از این چهار سال، برخوردهای به‌دور از انصافی نیز با این حرکت شد، ولی ایشان این رویکرد شهرپژوهی را که امروزه به‌عنوان رویکردی علمی و جهانی نیز شناخته می‌شود و با عناوین مختلفی نظیر توریسم محلی و رویکرد اجتماع‌محور و عارضه‌یابی بی‌واسطه و... هم شناخته می‌شود، بی‌هیچ ادعایی ادامه دادند و خروجی این تهران‌گردی‌ها هم برای استفاده کمیسیون‌های شورا ارائه شد و در موارد متعددی نیز منجر به تصویب مصوبه‌هایی در شورا یا اقداماتی توسط مدیریت شهری و دیگر سازمان‌های مرتبط شد و امروز به الگویی برای بسیاری از مدیران و مسئولان و پژوهش‌گران تبدیل شده‌است. خوشحالیم که شنیده شده خروجی کل این تهران‌گردی‌ها به‌زودی به‌صورت کتابی در اختیار مردم قرار خواهد گرفت تا برای اولین بار از سایه به آفتاب آمدن مشکلات و دیده شدن هویت شهر، با بیان و زبان خود شهروندان تهرانی در تاریخ این شهر ثبت شود.احمد مسجدجامعی در طول ریاست یک‌ساله خود بر شورای شهر نیز با ایجاد ساختارهایی مدیریتی و نو، ریل‌گذاری مناسبی برای آینده شورا انجام داد. اضافه کردن سه کمیسیون جدید یعنی کمیسیون‌های معماری و شهرسازی، سلامت و محیط زیست و نظارت و حقوقی که در ابتدا مخالفان زیادی در خود شورا هم داشت و بعد از تایید مقام معظم رهبری و تمجید ایشان از این نگاه، مخالفت‌ها از بین رفت تا راه‌اندازی پنج کمیسیون مشترک با نمایندگان مردم تهران در مجلس شورای اسلامی برای اولین بار از آن جمله است.

از تلاش‌هایی که به همراه وزیر محترم مسکن داشت و منجر به شکل‌گیری کمیسیون هشتم دولت موسوم به کمیسیون تهران و کلان‌شهرها شد، تا دعوت از وزرا و معاونین رئیس جمهور و مقامات کشوری به صحن شورا که در راستای وظایف رئیس شورا و بالا بردن شان و جایگاه این نهاد نظارتی، اقداماتی فراموش نشدنی هستند. برگزاری نشست‌های علمی با حضور اساتید معتبر دانشگاهی و بین‌المللی برای بالابردن آگاهی کارکنان و مشاوران شورا نیز از اقدامات ماندگار دوره مدیریت یک ساله ایشان بر شورا بود.

نکته آخر اینکه همه اعضای شورا فارغ از رویکرد سیاسی، از رفتن آقای مسجدجامعی خرسند نیستند. از سویی نبود ایشان در شورا و غیبت‌شان در جلسات کمیسیون سلامت و محیط زیست زیان‌بار است و از سوی دیگر به‌خاطر آگاهی از توان و علاقه‌مندی و اعتبار ایشان در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی و فرهنگ که بی‌شک منجر به نتایج درخشانی برای این حوزه خواهد شد، جای خوشحالی است که حوزه فعالیت ایشان از شهر تهران به کل کشور بسط یافته و افراد بیشتری از تخصص و توان و اندیشه ایشان بهره‌مند خواهند شد. در انتها لازم می‌دانم بگویم که جایگاه و قدر آقای مسجدجامعی، همان‌طور که به اعتبار شورا افزود، به اعتبار مرکز اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز اضافه خواهد کرد و تاثیرگذاری احمد مسجدجامعی در حوزه فرهنگ ایران زمین، بمانند سال‌ها و دهه‌های قبل همچنان ادامه خواهد یافت و نیز ان‌شاء‌الله بر آن افزوده خواهد شد و این به شخصیت مسجدجامعی بر می‌گردد که بر مصداق تمثیل، شرف‌المکان بالمکین، برای این جایگاه اعتبار فزون‌تری خواهد آورد.

منبع:همدلی