اَفتونیوز _ «وندالیسم» یا «تخریب اموالی عمومی»، از جمله آسیب‌های اجتماعی است که در طی سالهای اخیر در شهرهای بزرگ و در طی سالهای اخیر در شهرهای کوچک مانند شهرهای استان ما متداول شده است. وندالیسم یا تخریب گرایی نوعی رفتار و روحیه نابهنجار است که به تخریب خدمات عمومی نظیر پارک، وسایل نقلیه عمومی، دیوارخیابان، تنه درختان و... آسیب می رساند و هزینه های سرسام آوری را به شهرداری و مدیریت شهری وارد می کند. صیاد خردمند پژوهشگر و دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی براین باور ست پدیده وندالیسم نمایان گر و نشان دهنده صداهای خفته و شنیده نشده جامعه است، تنه درختی که به عمد خراش برمی دارد و دانشجوی که اسم خود را روی نیمکت کلاس می نویسد همه حاکی از حجم دیده نشدن ها و کم توجهی هایی است در سطوح مختلف اجتماعی وجود دارد. عده ای دیوارهای شهر یا حتی گاهی آثار تاریخی را تخریب می کنند ، کافی است به بخش حفاظت شده بنای بلادشاپور در شهر دهدشت سری بزنید با حجم زیادی از اسامی و دل نوشته بر روی دیواره های بنا رو به رو خواهید شد که ذوق هنری و زیباشناختی هر هنر دوست و مخاطبی را کور می کند، این مساله به غیر از برهم زدن زیبایی شهر، نوعی بیماری روانی محسوب می شود.   این فعال اجتماعی در ادامه می گوید : نظام نابرابر اجتماعی و روش های استبدادی تعلیم و آموزش که منجر به افزایش روحیه پرخاشگری در بین جوانان علل الخصوص در مواقعی که نیازهای آنها برطرف نمی شود، وی تبیین می کند اگر تخریب اموال مانند دلنوشته در اماکن عمومی در بین افراد جامعه تبدیل به ارزش شود امکان حذف آن دشوار میگردد به بیانی دیگر؛ هر اندازه بین جایگاه بالقوه افراد و جایگاه بالفعل آن جامعه فاصله بیشتری باشد احساس یاس و ناامیدی بیشتر ایجاد شده و در نتیجه زمینه خرابکاری و وندالیسم بیشتر می شود. خردمند در ادامه مطرح می کند : پژوهشی در رابطه با وندالیسم در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفته است که نتایج آن نشان میدهد : بین گرایش به وندالیسم و متغیرهای مانند ضعف عزت نفس، احساس سرخوردگی اجتماعی، تحصیلات پایین، تربیت ضعیف اجتماعی، عدم کنترل هیجانات، نبود ضمانت های اجرایی قانون رابطه وجود دارد. تحقیقات بیانگر آن هستند که اینگونه رفتارها، اغلب در شهرهای بزرگ رخ می‌دهند اما اخیرا این پدیده در شهرهای کوچک متداول شده است. مشکلات اقتصادی و احساس محرومیت و ناکامی در افراد می‌تواند آنان را به سوی رفتارهای وندالیستی سوق دهد. نتایج پژوهش ها حاکی از آن است که، وندال‌ها اغلب پسر، نوجوان و جوان، مجرد و از نظر مالی و تحصیلی در وضعیت مطالبی به سر نمیبرند و در نتیجه وندال ها جامعه عامل مشکلات خود میدانند و با تخریب اموال عمومی، به گمان خود از جامعه انتقام میگیرند و خود را آرام می کنند. تعارض و نزاع در خانواده ، عدم کنترل اجتماعی مناسب، وجود شخصیت ضد اجتماعی در افراد و مشکلات روانشناختی در وندال‌ها، از جمله عوامل دیگری هستند که کارشناسان در تحلیل‌های خود از چرایی رفتارهای وندالیستی، به آن اشاره کرده اند.  این کارشناس اجتماعی تبیین می کند : فاصله طبقاتی بر افزایش وندالیسم در بین افراد جامعه نقش اساسی دارد و اختلاف طبقاتی در واقع نوعی حس بی عدالتی  و خشم را در افراد حاشیه نشین شهر القا می کند. بخشی از این آسیب را متوجه غرایز سرکوب شده و پاسخ داده نشده انسان در طول زندگی فردی اش تلقی کنیم. در کشورهای جهان سوم آیین شهروندی صرفا وظایف شهروندان در قبال شهر، جامعه، دولت و کشور تعریف می شود وبخش دیگر آیین شهروندی یعنی وظایف دولت در مقابل مردم به آن پرداخته نمی شود، براستی دولت های دهه های اخیر تا چه اندازه توانسته اند به نیاز های شهروندان و به ویژه نسل های جوان تر پاسخ گو باشند، آیین شهروندی رابطه متقابل و دو طرفه میان مردم و دولت می باشد، اگر هر کدام در انجام وظیفه خود تعللی کند دیگری را به تقابل فرا میخواند، بنظر میرسد دولت ها در دهه های اخیر نتوانسته اند وظایف خود را در مقابل شهروندان انجام دهند و این امر باعث سرخوردگی و نا امیدی جامعه گشته است. درپایان هر انسانی دارای یک سری نیازها مانند نیازهای فیزیولوژیک،امنیت، عشق، وابستگی،عزت نفس، تمجید از شایستگی ها و… لازم است لیاقت و کفایت افراد تکریم شود و مهارت های او افزایش یابد و زمانی که فرد به خود کارآمدی برسد دیگر شاهد انزوای روحی فرد و بحران روابط جامعه نخواهیم بود. خردمند در پایان عنوان می کند : افراد هر گاه هیچ گونه تعلق خاطری به شهر و فضای شهری در خود احساس نکنند و به عبارتی ساده تر آن ها از آن خود ندانند به آن آسیب می رسانند بنابراین اگر ما پیوند اجتماعی افراد با جامعه را تقویت کنیم، یعنی فرد احساس کند در این شهر بعنوان یک شهروند دارای ارزش و وجاهت است. نظریه ای در این باره وجود دارد به نام (پنجره شکسته) در این نظریه می گویند اگر ما جامعه سالم و محیط آراسته، منظم و مرتب داشته باشیم، هیچ وندالی در آن ظهور نمی کند اما برعکس آن یعنی اگر ما جامعه ای ناسالم و نامنظم داشته باشیم همانند خانه ای است که یک پنجره ی آن شکسته است و افراد سعی در شکستن بقیه پنجره های خانه نیز می کنند. بی نظمی و نابهنجاری شهری نتیجه پنجره های است که شکسته شده اما ترمیم نشده اند. از همین رو، می بایست جامعه ای تمیز و مرتب را برای افراد جامعه فراهم آورد و نسبت به آگاهی عمومی در مدارس، دانشگاه ها و دیگر نهادهای فرهنگی اقدامات اثربخشی انجام پذیرد. از سوی دیگر با رفع تبعیض ‌ها و بی‌عدالتی ‌ها و در کنار آن به ‌وجود آوردن زمینه‌هایی برای مشارکت مردم از دیگر راهکارهای مقابله با بیماری وندالیسم است.