اَفتونیوز _ گروه سیاسی _  مقدمه‌ : سید محمد موحد سال ۱۳۶۲ برای اولین بعنوان کاندید مجلس شورای اسلامی در انتخابات شرکت کرد و از آن انتخابات حدود ۴ دهه می‌گذرد و وی همچنان با وجود مخالفان و موافقان در صحنه حضور دارد و دارای اثرگذاری است اینک اَفتونیوز در نظر دارد به مناسبت چهلمین سال فعالیت سیاسی سید محمد در یک پرونده ویژه چهار دهه عملکرد وی را مورد بررسی و واکاوی قرار دهد.

در این رابطه، صادق حیدریان یادداشتی را در اختیار اَفتونیوز قرار داده است، در این مطلب آمده است، 

روان شناسي سياسي علم بررسي نحوه تعامل پديده هاي روان شناختي و سياسي در يك شخص يا گروه خاص در زمان، مكان، نظام و فرهنگ سياسي  خاص مي باشد. در روان شناسي سياسي، دو اردوگاه متمايز وجود دارد. اردوگاه اول علاقمند به  بررسی رفتار توده اي هستند. مانند اينكه مردم چگونه رأي مي دهند، تأثير افكار عمومي  بر سياست هاي حكومتي چيست و پرسش هايي از اين قبيل.

اردوگاه ديگر، بر رفتار  نخبگان و اينكه چگونه ادراكات نخبگان به سياست هاي حكومت شكل مي دهند، تأثير  شخصيت بر رهبري، تصميم گيري سياست خارجي و ديگر موارد توجه مي كنند.

شخصيت مفهومي محوري در روان شناسي سياسي است. شخصيت بر نحوه تفكر  و رفتار افراد در صحنه سياسي تأثير مي گذارد، در عين حال تحت تأثير تجارب افراد  نيز قرار دارد. بررسي شخصيت و سياست قديم ترين سنت در روان شناسي سياسي  است

از مفهوم شخصيت براي ارزيابي انواع گسترده اي از رفتارهاي سياسي  استفاده شده است: از روان شناسي رهبران سياسي گرفته تا آسيب شناسي رواني كساني  كه مرتكب شقاوت هايي با انگيزه سياسي شده اند همچون هيتلر و صدام، تا شهروندان  متوسط و نقشي كه عوامل شخصيتي در نگرش افراد به نژاد و قوميت علاقه یه سیاست و تمایل به اطاعت از مسئولین بازی می کنند. از مفهوم شخصيت براي ارزيابي انواع گسترده اي از رفتارهاي سياسي  استفاده شده است: از روان شناسي رهبران سياسي گرفته تا آسيب شناسي رواني كساني  كه مرتكب شقاوت هايي با انگيزه سياسي شده اند همچون هيتلر و صدام، تا شهروندان  متوسط و نقشي كه عوامل شخصيتي در نگرش افراد به نژاد و قوميت علاقه یه سیاست و تمایل به اطاعت از مسئولین بازی می کنند. اين رويكرد جوان و هنوز شكننده براي مطالعه رهبري، بر  خصوصيات شخصيتي رهبران سياسي و چگونگي تأثير اين خصوصيات بر عملكرد  سازماني آنها تأكيد داشت.

یکی از نظریه پردازان بزرگ علم روانشناسی سیاسی هارولد لاسول است که ایشان را پدر روانشناسی سیاسی می دانند. این نظریه پرداز بزرگ لیدرهای بزرگ سیاسی را بر اساس نظریه فروید تحلیل روانشناختی نموده است. به نظر ایشان کودکی شخصیت های سیاسی و نحوه تعامل والدین و نزدیکان آنها بر شخصیت و نحوه تعامل آنها در سیاست نقش عمده ای بازی می کند.

موضوع اصلی مورد مطالعه لاسول مطالعه شخصیت رهبران سیاسی و لیدرهای بزرگ است. وی رهبران سیاسی را به سه گونه شخصیتی تقسیم می کند. الف) گونه آشوبگر یا سلطه طلب، ب) گونه صاحب نظریه و ج) گونه مدیر.

گونه آشوبگر یا سلطه طلب، دارای شخصیتی بیمار و اقتدارطلب هستند. این افراد به دلیل اینکه کودکی نامناسبی داشته و ضعف روانی عمده ای را تجربه کرده اند، می کوشند با به دست آوردن قدرت سیاسی و ماندن دراز مدت در قدرت ضعف های روانی خویش را پوشش دهند. این افراد به دلیل خودشیفتگی که دارند، از مردم به عنوان ابزاری برای ترمیم ضعف های خود استفاده می کنند و فکر می کنند، قدرت سیاسی همیشه فقط برای آنها ساخته شده است و خود را محق دائمی قدرت نشان می دهند لذا با تسری عواطف خود به ساحت عمومی جامعه و قلمروی عمومی به دنبال ارضا امیال شخصی خویش هستند.

گونه صاحب نظریه یا ایدیولوژیک: اگر چه این افراد هم شخصیت بیمارگونه ای دارند ولی شدت ضعف روانی آنها از افراد گونه آشوبگر کمتر است. بنابراین در دوره کودکی از حداقل حرمت و احترامی برخوردار بوده اند اما اعتماد به نفس آنها به شدت پایین بوده و  پر از شک و تردید هستند.

از این رو همیشه به دنبال یقین در عالم بیرون هستند. این افراد با مکانیزم دفاعی جستجوی یقین می کوشند تا شک های درونی خویش را الیتام داده و یقینی حداقلی را در خویش ایجاد نمایند. چنین شخصی می خواهد جهان را تغییر دهد و مطابق با نظر خویش آن را اصلاح نماید.

این افراد نظریات خویش را در خصوص تمام جهانیان صادق می دانند و می خواهند همه جهان را به نفع نظریات خویش تغییر دهند. آنان قصد دارند تمام جهان واقع را مطابق با این الگوی ذهنی خود جرح و تعدیل کنند.

گونه مدیر: این گونه افراد کسی است که در کودکی حرمت نفس و احترام کافی را در کانون خانواده کسب نموده است. نیروی روانی این افراد متوجه بیرون و اجتماع است و به دنبال خلاقیت در زندگی اجتماعی هستند. این گونه افراد می خواهند شخصیت خوبش را به کمال برسانند اما برعکس گونه آشوبگر و سلطه جو این کار را با عجله پیگیری نمی کنند.

شک مطلق نبست به اندیشه و نقش خود ندارند که به دنبال یک اندیشه مطلق باشند. بنابراین در زندگی سیاسی خویش عمل گرا و پراگماتیست بوده و بر اساس واقعیت های جامعه خویش طرح و برنامه ریزی می کنند.

دریافت شان از مسائل و مشکلات دریافتی واقع بینانه و به دور از مباحث ایدیولوژیکی و اندیشه قدرت طلبی و استثمار مردم است.

مدبرانه به امور پرداخته و در پی حل واقع بینانه مشکلات هستند.

از این منظر و بر اساس این نظریه با کمی دقت علمی می توان شخصیت، برخی از رهبران و لیدرهای سیاسی کهگیلویه بزرگ را تحلیل نمود. در این مقال قصد داریم با توجه به ماندگاری بیش از حد سید محمد موحد در قدرت که سالیان دراز عمر خویش را در مجلس شورای اسلامی سپری نموده است، تحلیلی دقیق، علمی و به دور از حب و بغض های مصطلح در عرصه سیاست منطقه، طرح نماییم. با توجه به وضعیت ایشان و نحوه تعامل این نماینده در دوره های انتخابات و فعالیت های تبلیغی و همچنین در زمانی که به پیروزی رسیده و صندلی بهارستان را کسب نموده، به بررسی رفتار سیاسی ایشان می پردازیم. بی شک با توجه به رویه و برخوردهای پر از تنش و پرخاشگرانه ایشان با زیردستان و اطرافیانش و همچنین تعامل شان در دفتر خویش در روزهایی که ملاقات مردمی داشته اند، می توان به آسانی پی برد که این نماینده کهنسال، قدرت را برای ارضای امیال و تکانه های سلطه جویانه خویش می خواهد. رفتاری سراسر آکنده از حب قدرت و تکبر و بدور از برنامه ریزی و فاقد عمل گرایی و تدبیر در شخصیت ایشان موج می زند. با تحلیل رفتار انتخاباتی ایشان و همچنین نحوه تعاملشان در دفتر بهارستان، در هنگام مراجعات مردمی، به درستی می توان فهمید که این لیدر سیاسی رفتاری بر گونه منش آشوبگر و سلطه جویانه دارد.

کسانی که با ایشان دمخورند یا به اقلیم پادشاهی دفتر ایشان در مجلس شورای اسلامی پا گذاشته اند، آن روی سکه شخصیت این نماینده کهگیلویه را به وضوح دیده‌اند. اتاقی مخوف در گوشه ای تاریک چون معبد کاهنان آمون و کاهنی اعظم با دستی آماده برای تشرف و دست بوسیِ توده زجر کشیده. عتاب ها و داد و فریادهای این نماینده کهنسال و عاشق قدرت بر سر پیرمردها و پیرزنان، جوانان جویای کار و نگون بخت کهگیلویه ای، تحصیل کرده گان و فارغ التحصیلان فوق لیسانس و دکترایی که خود حاج آقا موحد، یک صد هزارم این جوانان فهیم و بی پناه سواد آکادمیک ندارد، خودنمایی می کند. راهرویی مخوف و پر ازدحام که محمل خوی سلطه جوی این مرد قدرت طلب و قدرت دوست است. این بخت برگشته های نومید و هراسان، موکلینی بوده اند که نماینده محترم کهگیلویه با رای و نظر آنها به مسند قدرت رسیده است. کاش این نماینده محترم بیان می کردند که دستاورد این مراجعات مردمی در این وضعیت بد اقتصادی و این همه خطرات جاده ای چیست؟

بی شک همه نیک می دانیم که ما در این چند دهه با دو تا موحد سر کار داشته ایم. موحد قبل از انتخابات و موحد بعد از انتخابات. دو شخصیت در یک نَفْس سیری ناپذیر. شخصیت قبل از انتخابات ایشان، انسانی متواضع و کوچک نظم و با ادبیاتی پر از تواضع و رادمردی اما به محض اینکه انتخابات تمام می شود و ایشان بر مسند سریر قدرت جلوس می نمایند دوباره خوی سلطه گری ایشان بیدار می شود و ضحاک وار مغز جوانان کهگیلویه را خورده و به تاراج می برد.

چگونه می شود، انسان بود و ادعای انسانیت کرد، اما این رفتارهای خارج از عرف و خارج از شأن این پیرمرد عاشق قدرت را تحمل کرد. پاره تو جامعه شناس بزرگ ایتالیایی معتقد است که باید در جوامع برای توسعه و پیشرفت گردش نخبگانی صورت بگیرد و قدرت در بین نخبگان پخش شود. اگر چه یقین داریم این پیرمرد کهنسال عاشق قدرت، از نخبگان کهگیلویه نیست (چرا که نخبه و نخبه گی تعریف و حدود مشخصی دارد) اما نیک باید بدانیم که ایشان هیچ علاقه و اعتقادی به چرخش نخبگی ندارد. جناب آقای موحد شما چقدر زمان لازم داشتید که اهداف و سیاست گذاری ها و سیاست ورزی های خویش را عملی کنید. کشور چین در پانزده سال، برنامه های توسعه خود را عملی کرد. کشور آرژانتین در یازده سال سیاست های توسعه ای خود را ریل گذاری کرد. هنگ کنگ، تایوان، ژاپن و ... همه در مدت کمی توانستند وضعیت عدم توسعه یافتگی خود را به سامان کنند. این زمانی که شما در مسند قدرت بودید کافی نبود که بتوانید اهداف خویش را پایه گذاری کنید؟ اگر عاشق قدرت نیستید، پس چرا دست از سر مردم نگون بخت کهگیلویه برنمی دارید؟ انگیزه شما با این کهولت سن که پله های بهارستان را به زور و با هن هن و نفس زنان طی می کنید، چیست؟ جز حب ریاست و قدرت در ضمیر شما چه می گذرد؟

مگر پیامبر عظیم الشان اسلام نفرموده اند که «علاقه شديد به مقام و مال، نفاق را در قلب انسان مى روياند همان گونه كه آب سبزه را مى روياند. یا در فرازی دیگر مگر وجود مطهر ایشان نفرموده اند که «دو گرگ درنده كه در آغل گوسفندان رها شوند فساد و خرابى آنها بيشتر از حبّ مال و مقام در دين انسان مسلمان نيست»

مردم فهیم و زجر کشیده کهگیلویه بزرگ

به خویش بیایید و سر در جیب درون و وجدان خود ببرید و نیک بیندیشید و به رفتار سیاسی این پیرمرد عاشق قدرت با دیده تأمل و تفکر بنگرید. با زبان بی زبانی و برای ثبت در تاریخ خدمت شما عزیزان و سروران زجر و محنت کشیده عرض می کنم دیکتاتورها هرگز از قدرت خسته نمی شوند و به دلیل خوی سلطه گری که دارند، سریر قدرت را به مثابه غذای روح بیمار خود می دانند، مگر آنکه مردم آنها را از تخت قدرت به زیر بکشند.

شاعر بزرگ و عارف پارسی زبان مولانا جلال الدین بلخی چه نیک سرودند:

علم و مال و منصب و جاه و قِران

فتنه آمد ، در کفِ بَدگوهران

جانِ او مجنون ، تنش شمشیرِ او

واسِتان شمشیر را ز آن زشت خُو

آنچه منصب می کند با جاهلان

از فضیحت ، کی کند صد ارسلان ؟