اَفتونیوز| محمد بهرامی فعال سیاسی و اجتماعی در یادداشتی نوشت؛ در مطالب پیشین در مورد آفت‌هایی که استان کهگیلویه و بویراحمد به آن‌ها دچار شده، اشاراتی کردیم. جغرافیاگرایی و طایفه‌گرایی دو آسیبی بودند که در مورد آن‌ها نوشتیم. منظور از این دو آفت هم در آن یادداشت‌ها روشن شد. اما در نسبت با این دو، پدیده دیگری در استان وجود دارد که ما از آن با عنوان سیاست‌بازی یاد می‌کنیم. سیاست‌بازی در بستر طایفه‌گرایی و جغرافیاگرایی تقویت می‌شود و آنها را بازتولید و تشدید می‌کند.  

این سه با هم دور باطلی از توسعه‌نیافتگی را در کهگیلویه و بویراحمد به وجود آورده‌اند. به گونه‌ای که هر چه این سه پدیده تقویت شوند، مسیر توسعه کهگیلویه و بویراحمد با موانع بیشتری روبرو می‌شود؛ به همین خاطر است که معتقدیم باید از این سه آفت که درخت توسعه‌ استان را به شدت آسیب‌پذیر کرده‌اند، عبور کنیم.  

در بستری که افراد به مناطق جغرافیایی و طایفه‌های متنوع تقسیم می‌شوند؛ تصمیم‌گیران و آن‌هایی که از قدرت برخوردارند، بازی سیاست را به گونه‌ای پیش می‌برند که منافع و مواهب به خودی‌های منطقه‌ای و طایفه‌ای برسد. در این وضعیت، کسانی که در دایره یک منطقه و یا طایفه خاص قرار نگیرند، سهمی از منافع عمومی نصیب‌شان نمی‌شود. در واقع در این بستر، سیاسیون، منافع را به سمت‌ خودی‌ها سوق می‌دهند و آنهایی که دیگری محسوب می‌شوند دستانشان خالی می‌شود و در این میان است که شایسته‌سالاری به راحتی جان می‌دهد و افرادی به کار گرفته می‌شوند که ممکن است شایستگی چندانی نداشته باشند.

ذبح شایسته‌سالاری یکی از مهمترین پیامدهای این نوع سیاست‌بازی است. پیامد ناخواسته این سیاست‌ها نیز به عقب راندن مسیر توسعه استان کهگیلویه و بویراحمد است؛ چنان که در سال‌های گذشته شاهد این پدیده بوده‌ایم.  

البته از بین رفتن شایسته‌سالاری تنها یکی از پیامدهای این وضعیت است؛ در این بستر حتی مزایای مالی نیز در یک منطقه، طایفه و جغرافیای خاص توزیع می‌شود. چنانچه قرار است جاده‌ای ساخته شود و یا پلی زده شود و پارکی افتتاح گردد، ابتدا خودی‌ها منتفع می‌شوند و اگر چیزی باقی ماند که معمولاً نمی‌ماند به بقیه می‌رسد.

حتی بیشتر از این، در بستر این نوع سیاست‌بازی، افراد، گروه‌ها و دستجاتی که کمی متفاوت می‌اندیشند نیز به طور کلی از بازی سیاست کنار گذاشته می‌شوند. حذف به یک‌باره گروه‌های سیاسی متفاوت، در طول سال‌های گذشته در کهگیلویه و بویراحمد یکی از عامل‌های توسعه‌یافتگی استان است. در حالی که باید از متخصصین و سر‌آمدان همه گروه‌های سیاسی استفاده شود. چرا که باید معیار عمل، تامین هر چه بیشتر منافع عمومی استان باشد، نه سهم بردن عده‌ای خاص.  

ما معتقدیم که باید از این نوع بازی‌های سیاسی که توسعه استان را به تعویق می‌اندازد، عبور کنیم. واضح است که منظور ما عبور از سیاست نیست. چرا که در طول قرون متمادی، سیاست به عنوان ابزاری برای پیش‌برد هر چه بیشتر امور مد نظر بوده و با آن امور اجتماعی تدبیر می‌شده‌اند. سیاست به عنوان علم تدبیر امور ضروری است و با هر چه پیچیده شدن نظام اجتماعی و اقتصادی نیاز به آن دو چندان می‌شود. بنابراین نباید سیاست را به کلی کنار گذاشت. عبور از سیاست که برخی از افراد از آن دم می‌زنند نوعی رفتار پوپولیستی است.

ما در مقابل آن‌ها، به تحزب و جریان‌های سیاسی باور داریم و معتقدیم که در وجود این نهاد است که می‌توان به توسعه امید داشت. تجربه جهانی نیز نشان داده تحزب پلی برای توسعه است.  

بنابراین ما خود را از دو دسته افراد جدا می‌کنیم؛ آن‌هایی که همه‌چیز را سیاسی می‌بینند و در بستر طایفه و جغرافیا دست به عمل می‌زنند و آن‌هایی که می‌گویند ما از سیاست به طور کلی عبور می‌کنیم و مستقل عمل می‌نمائیم.  

سیاست باید وجود داشته باشد. اما سیاستی که آلوده به گرایش‌های منطقه‌ای و طایفه‌ای و مرزبندی میان خودی و غیرخودی نباشد. البته نمی‌توان منطقه و طایفه را نادیده گرفت. هر کدام از طوایف و مناطق استان از ظرفیت‌های خاص و ویژه‌ای برخوردار هستند که باید در راستای تقویت آن‌ها دست به عمل زد. در منطقه‌ای که برای کشاورزی ظرفیت دارد، نمی‌توان صنعت راه‌اندازی کرد و در جایی که شرایط برای صنعت مهیاست، نباید به هر بهانه‌ای کشاورزی را تقویت نمود. برخی از مناطق استان نیز پذیرای خدمات به ویژه توریسم هستند. نمی‌توان این ظرفیت‌ها را نادیده گرفت.

برای تأمین همه‌جانبه منافع کل استان، باید از این نوع سیاستی که ما از آن با عنوان سیاست‌بازی یاد کردیم، عبور کنیم. نگاه‌ها باید فراتر از شهرستان باشد و باید کهگیلویه و بویراحمد را به عنوان یک کل نگاه کرد که هر بخش از آن ظرفیت‌های خاص خود را دارد.

شخصی که سهمی از قدرت را در اختیار می‌گیرد، نباید به بهانه این‌که نماینده چند شهرستان است، دیگر شهرستان‌ها را نادیده بگیرد و در پی آن باشد که به هر قیمتی، تمام منابع و مزایا را به منطقه مورد نظر خود ببرد و با حذف شایستگان دیگر گروه‌های سیاسی، همه مناصب را به دوستان نزدیکان خود بدهد.

اما چاره کار در چیست؟ همان‌طور که در گذشته نیز اشاره کردیم، توسل به علم و عمل می‌تواند کهگیلویه و بویراحمد را از وضعیت موجود خارج کند.  

عمل‌گرایی به معنای استفاده از همه ظرفیت‌ها در جای خود و به موقع ضروری است؛ یعنی باید واقعیت‌های استان را در نظر گرفت و در موقع لازم نیز مصلحت‌اندیشی کرد. البته این عمل‌گرایی باید همراه با توسل به قواعد علمی باشد. تجربه کشورها و حتی استان‌های توسعه‌یافته‌تر نشان داده رجوع به این دو عامل می‌تواند علاوه بر سهل کردن مسیر توسعه، موجب افزایش سرمایه اجتماعی نیز باشد.

از طرف دیگر، گسترش سرمایه اجتماعی خود یکی از عوامل پیشران توسعه است. اگر مسیری که در گذشته وجود داشته ادامه یابد، سرمایه اجتماعی در استان به پایین‌ترین مرتبه خود می‌رسد و دیگر ترمیم آن کار ساده‌ای نخواهد بود؛ از بین رفتن، اعتماد، انسجام و همبستگی، زمان چندانی نمی‌برد، اما احیای آن دهه‌ها به طول می‌انجامد.

بنابراین با عبور از سه‌گانه طایفه‌گرایی، جغرافیاگرایی و سیاست‌بازی و در پی آن جایگزینی‌شان با عمل‌گرایی و علم‌محوری می‌توان به توسعه کهگیلویه و بویراحمد در میان‌مدت امید داشت.