اَفتونیوز| طبق قانون اساسی، شورای نگهبان وظیفه نظارت بر مصوبات مجلس شورای اسلامی را بر عهده دارد. نظارت ابعاد متفاوتی دارد که یکی از آن‌ها، بررسی احراز صلاحیت‌ و عدم احراز صلاحیت‌ افرادی است که برای مجلس شورای اسلامی نامزد می‌شوند. در حالی که قوانین عادی، همین نقش بررسی صلاحیت را برای هیئت اجرایی قائل شده، شورای نگهبان حق بررسی و  نظارت بر هیئت اجرایی را بر عهده دارد.

هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان، در مصاحبه‌ای که اخیر داشت به نکات مهمی اشاره کرد. بر اساس گفته‌های وی، رفتار آن دسته از نمایندگانی که با اعتبار نقش پارلمانی خویش در عزل و نصب‌ها دخالت می‌کنند، در بررسی صلاحیت‌ها مورد توجه قرار می‌گیرد. البته ناگفته نماند سخنگوی شورای نگهبان، از تبصره‌ای نام بردند که شامل نقش مشاوره‌ای نمایندگان نمی‌شود. اما نکته مهم این‌جاست که شاید همین تبصره، اصل تعریف‌شده دخالت‌ها و عدم رعایت اصول تفکیک قوا را به حاشیه بکشاند.

چرا که قانون اساسی هیچ نقش مشاوره‌ای برای نمایندگان، خارج از نظارت با شرح وظایف نمایندگی قائل نشده است. می‌توان گفت اگر نقش مشاوره‌ای جایگاه حقوقی داشت، رییس جمهور به‌طور ویژه از نقش مشاوره‌ای نمایندگان استفاده می‌کرد.

مگر قاعده این نیست بعضی مصوبات مجلس از طریق نظارت شورای نگهبان که خلاف شرع و قانون اساسی هستند، رد می‌شوند. نمایندگان که در عزل و نصب مدیران دخالت می‌کنند، تعریف ناقصی از نقش نظارتی پارلمانی دارند. به نظر می‌رسد تصور آن‌ها بر این است که نقش تعریف‌شده نظارتی که به کلیت مجلس مربوط است، در اختیار نماینده یک حوزه انتخابیه قرار گرفته است.

حال گریزی بزنیم به نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد که از این نظر، در شرایط ویژه‌ای قرار دارند. وقتی نمایندگان استان، برداشت ناقصی از این نقش نظارتی داشته باشند، دیگر چه انتظاری می‌توان از مدیران داشت که قانون را دور نزنند و زیر پا نگذارند.

گفتنی است که بررسی صلاحیت وزرا، ارتباطی با صلاحیت استاندار و مدیران ندارد. اما برایند مشاهده رفتار نمایندگان استان این ظن را تقویت می‌کند که آن‌ها تصور می‌کنند استاندار برای انتخاب معاونین، مدیران کل و فرمانداران و بخشدران باید از آن‌ها رأی اعتماد بگیرد. از سوی دیگر، بر اساس همین تصور اشتباه که به‌نوعی انحراف از قانون اساسی نیز قلمداد می‌شود، امروزه شاهد پدیده انتخاب طایفه‌ای و قبیله‌ای جمعی از مسئولین کهگیلویه و بویراحمد هستیم.

پیامد چنین اقداماتی به حاشیه رفتن رویکردهای سیاسی و اجرایی و برآمدن مشی قبیله‌ای است.

هر چند همه نمایندگان کهگیلویه و بویراحمد به‌نوعی درگیر این رویکرد طایفه‌ای هستند، اما بیشترین نمودار دخالت نمایندگان در عزل و نصب‌ها را می‌توان در وجود سید محمد موحد نماینده کهگیلویه بزرگ دید.

خیل عظیم فرمانداران، بخشداران و مدیرانی که ارتباط سببی و نسبی بل نماینده دارند، یکی از خاطرات تلخی است که هیچ‌گاه از حافظه جمعی شهروندان کهگیلویه بزرگ زدوده نمی‌شود.

می‌توان گفت نمایندگان استان به دلیل ناتوانی در بررسی طرح‌ها، لوایح و نظارت دقیق بر کلیت قوه مجریه، به اهرم فشار بر استاندار و مدیران کل روی آورده‌اند تا شاید نقش ناقص خود در مجلس را در جایی دیگر تحت عنوان چینش مدیران استانی و شهرستانی جبران کنند. مسأله اصلی نهاد نمایندگی در کهگیلویه و بویراحمد امروز نیز همین فرافکنی وظیفه نظارتی به دخالت‌های اجرایی است. همین پدیده نیز باعث شده حلقه‌ها و گروه‌های فشار که دور نمایندگان به‌ویژه نماینده کهگیلویه بزرگ شکل گرفته‌اند، مطالبات خود را تنها در عزل و نصب‌های مدیران و مسئولین دنبال کنند.

این نوع مشی سیاسی که در غیاب توجه به نفس نمایندگی شکل گرفته، منجر به آن شده که در دفتر نماینده کهگیلویه بزرگ، شورایی در قد و قامت یک قبیله شکل بگیرد که تعیین کند چه کسی منصوب و چه کسی معزول شود.

همین دخالت‌هاست که آوازه آن به مرزهای خارج از استان نیز کشیده شده است. گویا نمایندگان استان خاصه سید محمد موحد نهی رهبری را نادیده و ناشنیده گرفته است. اما با این‌حال باید گفت استاندار نباید اجازه دخالت نمایندگان در عزل و نصب‌ها را بدهد.چرا که احتمال آن می‌رود نمایندگان، با تعبیر نقش مشاوره‌ای، تفسیر شورای نگهبان را دور بزنند.

این مسأله را از زاویه دیگری نیز می‌توان دید. در حالی خلأ اساسی حوزه کهگیلویه بزرگ، زیرساخت‌های عمرانی است، در ترکیب مدیریتی منتسب به موحد، خبری از خبرگان اهل فن و عمران دیده نمی‌شود. چرا که در این سیستم اندیشگی، اولویت رأی‌آوری دوباره است و در نتیجه افرادی باید در منصب امور قرار گیرند که به این هدف اصلی کمک کنند.

همین مشی قبیله‌گرایانه با هدف ابقای دوباره در مجلس منجر به آن شده که نام و نشان چندانی از تخصص‌گرایی در مناصب مدیریتی چهار شهرستان کهگیلویه بزرگ دیده و شنیده نشود. چرا که اساسا تخصص علمی اهمیتی ندارد و اهم امور کمک به ورود دوباره سناتور است.

اصلا یکی از اهداف انقلابی که در سال ۱۳۵۷ جهانیان را در حیرت فروبرد، خط بطلان بر همین قومیت‌اندیشی‌ها و قشربندی‌های طایفه‌ای بود. اما حالا به دلیل مطامع و منافع عده‌ای، باز هم شهروندان این حوزه انتخابیه باید درگیر همان مناسبات بدوی شوند.  گویا در عصر شکوفایی و نهادسازی فراملیتی نهال انقلاب اسلامی، موحد تصور اجتماع ایوانی، مشابه یثرب قبل از هجرت را از مردم جهان‌اندیش حوزه کهگیلویه بزرگ دارد.