اَفتونیوز| سید موسی خادمی استاندار اسبق کهگیلویه و بویراحمد، لرستان و عضو هیئت علمی دانشگاه است. خادمی در خصوص تأخیر در اجرای پتروشیمی دهدشت، سد آبریز و احداث سد مارون و دیگر عوامل توسعه ای اظهارنظر کرده است.

خادمی معتقد است؛ یک سری عوامل برون‌زا و درون‌زا در توسعه نیافتگی استان کهگیلویه و بویراحمد دخیل است، عوامل درون‌زا شامل نبود فرهنگ همکاری و دلسوزی و همدلی، تخریب و رقابت‌هایی است که بین نیرو‌ها وجود دارد. یکی از عوامل درونی نیز نوپا بودن استان کهگیلویه و بویراحمد است. از جمله عوامل برون‌زا کم توجهی مرکز به استان است‌، به دلیل اینکه نیرو‌های اثرگذار در سطح ملی کم داشتیم و داریم.
در برخی استان‌ها مثل کرمان و یزد به دلیل داشتن نیرو‌هایی در سطح سیاستگذاری ملی در مجلس، دولت و دیگر سطوح، توانستند توسعه را در این شهر‌ها سرعت ببخشند، این‌ها کمک کرده و آثار خود را بجا گذاشته است. کهگیلویه وبویراحمد چنین نیرو‌هایی نداشت، یا اگر داشت کم بودند و کمتر با استان هماهنگی ایجاد کرده‌اند. بنابراین در اولویت نبودن کهگیلویه وبویراحمد از نظر کسانی که در قدرت هستند یکی از عواملی بوده که آهنگ توسعه را کند کرده است.
علی‌رغم اینکه کهگیلویه بزرگ افراد بسیار توانمندی را در دل خود پرورش داده ولی این منطقه محرومیت‌های زیادی دارد و حتی در زمانی از نظر آسیب‌های اجتماعی زبانزد شد، دلیل این موضوع چیست؟
در شهر‌های دیگر کهگیلویه و بویراحمد ویژگی‌هایی وجود داشته که باعث پیشرفت آنان شده است، یاسوج مرکز استان بوده و به خاطر مرکز بودن توجهاتی به آن شده، نفت و گاز در گچساران توسعه را با خود به همراه آورده است، همین الان نیز یک عامل کمک‌کننده برای گچساران است. کهگیلویه، هم جغرافیای گسترده‌تری دارد، هم محروم‌تر بوده، همه این‌ها دست به دست هم داده‌اند. از طرفی استعداد‌های کهگیلویه در کشاورزی که می‌توانست به روند توسعه‌ای منطقه کمک کند نیازمند آب بود و ما در دو دهه اول انقلاب در حوزه آب دچار اشتباه بزرگی شدیم و اگر در کنار احداث سد مارون فکری به حال دشت بزرگ کهگیلویه برای کشاورزی می‌کردیم الان وضعیت بهتری داشتیم. کهگیلویه این فرصت تاریخی را از دست داد و مورد غفلت قرار گرفت و الان هم کار به سختی در حال انجام است‌. سد مارون با بیش از یک میلیارد متر مکعب آب، حتی یک قطره آن به درد کهگیلویه نخورد. درصدی از توسعه نیافتگی کهگیلویه به دلیل غفلتی بوده که در دو دهه اول انقلاب رخ داد و شاهد آن بودیم.
به نظر شما نماینده مجلس کهگیلویه چه کاری باید برای توسعه منطقه انجام دهد؟
توصیه‌ام این است که چند طرح و پروژه بزرگ را پیش ببرند، با اولویت توجه به راه‌ها، آب کشاورزی و استقرار برخی صنایع بزرگ.
چرا در کهگیلویه بزرگ پروژه‌های زیادی روی زمین مانده، پتروشیمی دهدشت و سد آبریز چرا حرکت لاک پشتی دارند؟
دلیل اصلی که پتروشیمی پیشرفتی نداشته این است که پتروشیمی‌ها یک سرمایه‌گذار واحد به اسم هلدینگ خلیج فارس دارند، خلیج فارس باید مجموعه پتروشیمی بیدبلند بهبهان را می‌ساخت، بعد از آن پتروشیمی گچساران را می‌ساخت، چون خروجی پالایشگاه بیدبلند بهبهان خوراگ پترورشیمی گچساران می‌شود، از طرفی خروجی گچساران خوراک پتروشیمی دهدشت می‌شود. خوراک دهدشت از گچساران می‌آید و خوراک گچساران از بهبهان می‌آید. یکی از دلایل عمده این بود که بیدبلند ۲ بهبهان در سال ۹۹ هنوز تمام نشده بود، تا زمانی که بیدبلند ۲ بهبهان و بعد از آن پترشیمی گچساران ساخته نمی‌شد، ساخت پتروشیمی دهدشت از نظر سرمایه‌گذار در اولویت نبود. بنابراین وقتی که مجموعه بیدبلند به بهره‌برداری رسید، پتروشیمی گچساران نیز فعال شد و به بهره‌برداری رسید، بعد از آن که پتروشیمی گچساران به مرحله نهایی رسید، الان پتروشیمی دهدشت نیز در حال فعالیت است. هر چند که خط لوله بین پتروشیمی بیدبلند و گچساران و همچنین بین پتروشیمی گچساران و دهدشت بسیار هزینه‌بر بود و نمی‌دانم الان این خط لوله احداث شده یا خیر.
در سال‌های ۹۴-۹۵ ما خیلی تلاش کردیم توانستیم تخصیص آب را در گچساران و یاسوج و دهدشت بگیریم که یک گام خیلی مهمی بود و بحث و جدل زیادی شد تا این تخصیص گرفته شد. ولی از تخصیص آب گرفتن تا سدسازی یک گام بلند دیگری است. اگر این سد ساخته شود کار بسیار مهمی است، هر چند که منابع کم است و باید روش‌های دیگری استفاده شود تا بتوانند سد را احداث کنند، مثلاً بانک‌ها پای کار آورده شوند.

در کهگیلویه بزرگ به چه دلیلی سیاسیون با هم وحدت ندارند، چه کاری می‌توانند بکنند که این وحدت برای توسعه و پیشرفت کهگیلویه بزرگ ایجاد شود؟
سیاسیون باید با هم رقابت داشته باشند، اتفاقاً رقابت بین سیاسیون موجب تحرک می‌شود، اما باید برای توسعه شهرستان مسائل و اختلافات را کنار بگذارند. توسعه شهرستان باید کار مشترک و اولویت آنان باشد، هر جا که اختلاف دارند داشته باشند، ولی در توسعه شهرستان اشتراک داشته باشند و کمک کنند.
در حوزه‌های سیاسی با هم رقابت کنند ولی در موضوعی مثل سد آبریز همه با هم کمک کنند، مدلی که در استان‌های دیگر وجود دارد، یعنی در عین تکثر وحدت هم دارند. می‌تواند مدل خوبی باشد، ولی رسیدن به این نقطه مشکل هم هست و لازم است از خودگذشتگی‌هایی نیز صورت بگیرد.
 

منبع: کبنانیوز