سهیلا نیک‌اقبالی*

چند وقتی است  قصد نوشتن در  هیچ زمینه‌ای نداشتم چون احساس می‌کردم دیگر امیدی به این سرزمین و مردمانش نیست.

ولی زبانه های آتش‌ فروزان در شهر سی‌سخت کورسویی از این امید ازدست رفته را زنده کرد.

 بقول حکیم توس فردوسی بزرگ:

*زبانه برآمد بچرخ بلند*

 *جشن‌سوری، چهارشنبه‌سوری یا به  دیگر سخن چهارشنبه‌سوری یکی از آیین‌های سالانه و دیرینه‌ی ایرانیان است که همچنان در میان آن‌ها و با روش هایی گونه گون در میان  بازماندگان اقوام آریایی گسترش دارد. ایرانیان آخرین سه شنبه سال خورشیدی را با بر افروختن آتش و پریدن از روی آن به پیشواز نوروز می‌روند.* *چهارشنبه سوری، یک جشن بهاری است که پیش از رسیدن نوروز برگزار می‌شود.

«سور» در زبان و ادبیات فارسی و برخی گویش‌های ایرانی به معنای(چم) "جشن”، ”مهمانی"و "سرخ” آمده است. جشن سور از زمان‌های بسیار دور در ایران نهادینه بوده است.

 دیرینه‌ترین نشانه‌ی چهارشنبه‌سوری در کتاب «تاریخ بخارا» نوشته ابوبکر محمد بن جعفر نرشخی (۲۸۶ تا ۳۵۸ هجری قمری) است، در این متن اشاره‌ای به روز چهارشنبه نیست و «شب سوری» و «عادت قدیم» استفاده شده است که نشان‌دهنده پیشینه این جشن است: "و، چون امیر منصور بن نوح به مُلک بنشست، اندر ماه شوال سال سیصد و پنجاه، به جوی مولیان، فرمود تا آن سرای را دیگر بار عمارت کردند و هر چه هلاک و ضایع شده بود بهتر از آن به حاصل کردند.* *آن‌گاه امیر به سرای بنشست و هنوز سال تمام نشده بود که، چون «شب سوری» چنان که «عادت قدیم» است، آتشی عظیم افروختند. پاره‌ای از آن بجست و سقف سرای در گرفت و دیگر باره جمله سرای بسوخت. "

 سه‌شنبه شب جشنی سراسر سنتی در سرزمین فرهنگی سی‌سخت با تلاش فرهنگ‌دوستان برگزار شد که همینجا  «دست‌مریزاد» می‌گویم.

 سی‌سختی‌ها از زمان‌های پیشین تا کنون در آفرینش رویدادهای فرهنگی به نخستین شهره‌اند.

 یکی از نخستین کشور های مقصد توریستهای جهان کشور فرانسه هست. که چرایی آن نیز روشن است.مدیریت کارآمد و شایسته ی میراث فرهنگی.

 جالب است بدانیم این مدیریت به دست نهادهای مردمی، قدرت‌های محلی و انجمن‌ها انجام می‌شود، که این انجمن‌ها نیز به دست بازنشسته‌ها اداره می‌شوند.انجمن ها میتوانند بین مردم در مورد نگهداری از میراث خود انگیزه های فرهنگی و ملی ایجاد  نمایند.*

 وظیفه اصلی این انجمن‌ها آموزش در زمینه نگهداری از میراث فرهنگی و افزایش آگاهی  مردم و گردشگران هست. اینگونه کار و کوشش ها اگر در هر کشوری انجام شود، باعث جذب گردشگران بسیاری خواهد شد.

 دولتهای اینگونه کشورها تلاش میکنند راههای این انجمن‌ها را هموارتر و دشواری های پیش رویشان را برطرف نمایند.

 امید که در ایران نیز سازمان میراث تمرکز بیشتری روی انجمنهای مردم نهاد داشته تا این میراث ارزشمند برای مردمان این سرزمین  نگهداری شود.

 کشوری مانند تاجیکستان این میراث‌های کهن را  به خوبی نگهداری و سالانه باعث کشش گردشگران زیادی به این کشور می‌شود. همین آیین‌هایی که مربوط به هزاران سال ایران کهن هست.

و اما برگزاری این جشن بسیار باشکوه سنتی در شهر سی‌سخت با کوشش زنان و مردان دانای این سرزمین فرهنگی به انجام رسید که بسی جای شوق و امید دارد.

 *ما هرساله آسیب‌های جشن چهارشنبه سوری را در سراسر کشور می‌بینیم و دل‌نگران میشویم.که البته در جاهایی مانند کردستان زیبا نیز اینگونه جشن‌ها و پاسداشت‌ها به روشهای سنتی و شکوهمند انجام می‌گیرد.*

 این آغاز خوب در سی‌سخت را به فال نیک می‌گیریم و همچنین بایسته می‌دانیم از بانیان این رفتار و کار فرهنگی قدردانی ویژه نماییم.*

 بیایید سنت‌های کهن‌مان را ارج نهیم و در پاسداشت این آیین‌ها بکوشیم.

 *حضرت حافظ چه زیبا می‌سراید:*

ز کوی یار می‌آید نسیم باد نوروزی

از این باد ار مدد خواهی چراغ دل برافروزی